شنبه 20 اردیبهشت 1399
بازدید:
805
مردم هرمزگان سال‌هاست ماه مبارک رمضان را به سبک و شیوه خود اجرا می‌کنند که برخی از این آیین‌ها خاص همین منطقه بوده و از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است.
مراسم «گم‌گم سحری» یکی از سنت‌های قدیم و کهن مردم هرمزگان در ماه رمضان است که قدمتی طولانی دارد.
در این آیین ،افراد و اشخاصی بودند که با اطلاعاتی که از ستاره‌ها داشتند زمان دقیق اذان را می‌دانستند و تقریباٌ دو ساعت مانده به اذان صبح، از اول ماه رمضان در محلات خود با زدن طبل و خواندن اشعار مخصوص مردم را برای صرف سحری و نماز و مناجات از خواب بیدار می‌کردند.
«گُم‌گُم سحری» در گویش محلی هرمزگان به صدای طبل و دُهل گفته می‌شود که در سحرهای ماه رمضان یک یا دو نفر در کوچه‌ها و محله‌ها برای بیدار کردن مردم به صدا درمی‌آورند و اعلام می‌کردند که زمان سحر رسیده است.
غلام پور عبدالهی پژوهشگر حوزه سنت‌های مذهبی هرمزگان می‌گوید: «گُم‌گُم یعنی گام‌به‌گام و گم‌گم سحری یعنی لحظه‌به‌لحظه به سحر و اذان صبح نزدیک می‌شویم و این‌یک اخطار بود که این افراد برای بلند کردن مردم برای سحر و مناجات بیدار می‌کردند.»
او می‌افزاید: «طبل‌زنان این کار را نه به‌عنوان یک شغل بلکه آن را به‌عنوان یک امر خیر انجام می‌دادند.»
«گم‌گم سحری» در بندرعباس توسط مرحومه فاطمه عشقی در محله‌های سید کامل، اوزی ها تا پشت شهر، مرحوم حسن بی‌پروا در محله‌های سید کامل، اوزی ها تا پشت شهر، مرحوم غلامشاه جمالی در محله نایب‌اند، مرحوم غلام جاور در محله نایب‌اند شمالی، مرحوم حاج رنجبری تیابی در محله‌های سیم بالا و سرریگ تا شاه‌حسینی، غلام خداداد زاده در محله‌های شهناز و شاه‌حسینی، منوچهر رشت در محله مسجد بلال در بندرعباس انجام می‌شد.
عبدالله بی‌پروا فرزند مرحوم حسن بی‌پروا می‌گوید: «آن زمان پدرم ساعتی نداشت که بخواهد زمان دقیق سحری را محاسبه کند بلکه با نگاه کردن به ستاره‌ها، زمان سحر و اذان صبح را تخمین می‌زد و دو ساعت قبل از اذان شروع به بیدار کردن مردم می‌کرد و وقتی به خانه می‌رسید که از اذان صبح گذشته بود.»
گم گم سحری که نشان‌دهنده بخشی از هویت فرهنگی، اجتماعی مردم هرمزگان است درگذر زمان و با توجه به شرایط محیطی و اجتماعی شکل گرفته که در عصر ارتباطات و صنعتی شدن، با تغییر سبک زندگی مردم این مراسم هم به‌تدریج در معرض فراموشی قرارگرفته و این خطر را باید جدی گرفت و برای از دست نرفتن این جنبه از هویت جمعی محله، روستا، شهر، استان و کشور خود تلاش کنیم.d
* گزارش از هادی عرب/ انجمن تعزیه استان هرمزگان