نخستین رویداد گردشگری پساکرونایی در قالب «فم​تور» در کرمانشاه برگزار شد.

 

‏‎کرونا شبیه سونامی بود. از وقتی آمد مثل یک توفان در و دیوار گردشگری دنیا را پایین آورد. شاید این نخستین بار بود که اتفاقی چنین کل جهان را متاثر کرد. در این میان صنعت گردشگری ایران نیز از وجود این بحران بی بهره نبوده، اما به نظر بسیاری از کارشناسان کرونا تیر خلاصی برای گردشگری ایران بود. ‏‎با این حال یک تفاوت بین ایران با دیگر مقاصد گردشگری جهان وجود دارد این که به نسبت خیلی از این کشورها، چوب تجربه صنعت گردشگری ایران را زیاد نواخته است آنقدر که نه تنها این باد نتوانست این بید بی​رمق را از جا بکند، بلکه در ایام پسا کرونا، اتفاقاتی نو درحال رقم خوردن است. ‏‎این بار در رویکردی متفاوت، کرمانشاه میزبان نخستین رویداد گردشگری پساکرونای کشور شده است؛ رویدادی که در آن از جلسه و سمینار و حتی جشن های مرسوم فرهنگی خبری نیست، درعوض مدیران و بدنه صنعت گردشگری با هم همراه شدند تا از ظرفیت های جدید آشناسازی مردم با سفر به یک استان ناشناخته استفاده کنند. درواقع برای نخستین بار یک فم​تور داخلی در دوران پساکرونا برگزار شده تا راه و رسم صحیح و بهداشتی سفر در این ایام را آموزش و ارائه دهد و البته کرمانشاه میزبان این فم​تور است.

سال ها رسم بر این بود که روزنامه ها، خبرگزاری ها و حتی تلویزیون، تصویری از گردشگری به مخاطب ارائه دهند، اما این نوع معرفی با باز شدن پای شبکه های اجتماعی به عرصه گردشگری، کم​طرفدار شد. ماجرای معرفی فضاهای گردشگری مصداق همان ضرب المثلی است که می گوید هیچ ماست فروشی نمی گوید ماست من ترش است. اگر معرفی فضاهای گردشگری به دست محلی ها باشد، به طور قطع، نوع نگاه از دید مخاطب بی طرفانه نیست. حالا تصور کنید آدم هایی باشند که در فضای مجازی مورد اعتماد مخاطبان هستند، آن وقت میزان باورپذیری مخاطب حتما بیشتر است. ماجرای فم تور بر همین اساس است.

موضوع فم _تور  چند سالی است که در حوزه تبلیغات گردشگری مطرح شده و برگرفته از کلمه انگلیسی familiarization   است که به معنای آشنایی و آشناسازی است که در صنعت گردشگری به fam_trip  معروف است و به نوعی تور آشناسازی به حساب می آید. افراد تاثیرگذار در فضاهای مجازی با نگاه واقع بینانه و بی طرفانه، تاثیر چندبرابری در جذب گردشگران دارند تا با معرفی فضاهای ناشناخته، جریان گردشگری در یک منطقه را به سمت رونق هدایت کرده و لذت سفرهای خاص را نصیب علاقه مندان کنند.

یکی از تجربه های موفق فم​تور در ایران که باعث شد این حرکت گردشگری از سوی مدیران و بدنه تصمیم گیری مورد توجه قرار بگیرد، سال گذشته با دعوت از یازده اینفلوئنسر خارجی از سوی اینفلوئنسر ایرانی، هدی رستمی با بیش از ۴۰۰ هزار فالوئر صورت گرفت، به طوری که با وجود برخی انتقادها و مخالفت ها، میلیون ها بازدیدکننده غیرایرانی مجذوب فم تریپ شدند و این ظرفیت جدی گرفته شد. این برنامه درواقع اجرا شد تا مردم سایر نقاط جهان با جاذبه های گردشگری ایران آشنا شده و متمایل به سفر به کشورمان شوند.

قدرت شبکه های اجتماعی در معرفی جاذبه ها، سبب شده تا فم تورها یکی از راهکارهای خلاقانه برای عبور از ناشناختگی باشند. آنقدر که حضور چهره های شناخته شده شبکه های اجتماعی در یک منطقه، بلافاصله و در لحظه منجر به ایجاد انگیزه در میان مردم می شود و این یک معنا بیشتر ندارد: رونق باز می گردد.

حال متولیان بخش دولتی و خصوصی گردشگری تصمیم گرفته اند تجربه موفق فم تور برای اینفلوئنسرهای خارجی که سال گذشته در ایران برگزار شد را برای اینفلوئنسرهای داخلی اجرا کنند و چشم مردم خودمان را به داشته های گردشگری مان باز کرده و زمینه رشد و رونق گردشگری داخلی را فراهم کنند. اگر همچنان در ذهن تان این سوال رژه می رود که با وجود کرونا مگر می شود به فکر رونق گردشگری و سفر بود، باید از قول مسوولان بگوییم که آری. درواقع برگزاری نخستین رویداد گردشگری پساکرونا به آن معناست که با بهبود شرایط و تغییر تدریجی وضعیت استان ها از قرمز به سفید، می توان با رعایت پروتکل های بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی، سفر را از سر گرفت و این یعنی اقتدا به سبک نوی گردشگری در دوران سخت کرونایی.  

 

سال هاست ناشناختگی بر چهره گردشگری استان کرمانشاه سایه افکنده و حتی وجود بیش از ۴۰۰۰ اثر تاریخی، فرهنگی و طبیعی دیدنی هم نتوانسته پای گردشگران را به مراکز دیدنی این استان غربی بکشاند. آنچنان که آژانس های گردشگری هم معمولا کرمانشاه را به عنوان یک مقصد ترکیبی با همدان یا کردستان به علاقه مندان سفر به غرب ایران معرفی می کنند و در این میان مدعی هستند که مخاطبان برای برنامه چند روزه سفر به کرمانشاه به عنوان یک مقصد رغبت لازم را ندارند.

در میانه وضعیت تب دار صنعت گردشگری در کرمانشاه که فصل سفر را محدود به بهار می کرد، از راه رسیدن کرونا نیز مزید بر علت شد تا این مقصد گردشگری جذاب ناشناختگی بیشتر خود را نشان دهد و بحران رخ بنماید. اما واقعیت آن است که بیماری مشخص است و علاج هم دارد و شاید همین مشخص بودن سبب شد تا تصمیم گیران، به دنبال استفاده از راه های جدیدتری برای عبور از بحران ناشناختگی باشند و دست یاری به سوی علاقه مندان به رونق این صنعت دراز کنند، طوری که با پیشنهاد کانون صنفی راهنمایان گردشگری استان کرمانشاه برگزار تور آشناسازی در دستور کار قرار گرفت.

رئیس انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان کرمانشاه دراین باره به جام جم می گوید: ما به دنبال برگزاری تور آشناسازی با کرمانشاه در اسفند سال گذشته بودیم تا همزمان با فرا رسیدن نوروز ۹۹ شاهد جذب گردشگران بیشتری باشیم، اما فضای گردشگری کشور متاثر از موضوع کرونا قرار گرفت و فرصتی برای اجرای این تور فراهم نشد تا اینکه با اعلام وزارتخانه مبنی بر اجرای تور بر اساس شرایط کنونی و کسب مجوزهای قانونی، تور آشناسازی با کرمانشاه به عنوان نخستین رویداد گردشگری پساکرونا از پنجم تا نهم خرداد برگزار شد.

حمیدرضا کرمی ثبت نام مدعوین و بررسی سوابق فعالیت آنها در فضاهای مجازی را مبنای دعوت آنها به فم تور عنوان کرده و می افزاید:  حدود ۳۰۰درخواست برای حضور در این برنامه وجود داشت، ولی ما درنظر داشتیم ۴۰نفر را برای اجرای این برنامه دعوت کنیم که در نهایت با توجه به اهمیت رعایت پروتکل های بهداشتی و اجرای گشت ها با احتساب فاصله گذاری اجتماعی، در تور آشناسازی با استان کرمانشاه میزبان         ۲۰نفر از بلاگرها، عکاس ها، اینفلوئنسرهای شاخص و تاثیرگذار در حوزه سفر و تعدادی از  مدیران عملیاتی آژانس های گردشگری بودیم.

به گفته وی، تور آشناسازی به هیچ وجه به عنوان یک تور تفریحی محسوب نمی شود، چرا که در برنامه ریزی و اجرای این تور هدایت بر اساس نگاهی علمی انجام شده و در انتهای این برنامه نظرات کارشناسی شرکت کنندگان در بررسی نقاط قوت و ضعف در حوزه اجرای تورها، محل های اقامت و ارائه خدمات مطرح می شود.

رئیس انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان کرمانشاه تاکید می کند که ظرفیت جاذبه های کرمانشاه شناخته شده نیست و یکی از مهم ترین اهداف فم تور، تولید محتوای نو برای جذب گردشگران داخلی و خارجی است.

بازدید از طاق بستان، غار قوری قلعه، روستای های هجیج و داریان در منطقه هورامان، قایق سواری در سد داریان، جشنواره غذا در اقامتگاهی تازه تاسیس در کرند غرب، حضور در کاروانسرای زیج منیژه در روستای پاتاق، دیدن معبد آناهیتا، بازدید از روستای فش و تماشای مراسم آیینی و در نهایت بازدید از بیستون بخشی از برنامه فم تور کرمانشاه بود.

 

در روزهای کرونایی حضور چهره های شناخته شده در  فم​تور کرمانشاه یک راهکار خلاقانه برای عبور از گرد ناشناختگی است که سال هاست بر چهره گردشگری استان کرمانشاه نشسته، اما چه محتوایی می تواند گردشگران را جذب کند؟

عرفان فکری از چهره های شناخته شده شبکه های اجتماعی و مدرس گردشگری است و دراین باره به جام جم می گوید: اینفلوئنسرهای سفر، نیاز به سفر را  در مخاطب ایجاد می کنند و حتی معرفی یک غذا یا یک اقامتگاه در صفحه های مجازی، پای بسیاری از این مخاطبان را برای کسب تجربه مشابه به نقاط کمتر شناخته شده می کشاند.

فکری با تاکید بر اینکه یکی از مهم ترین بخش های تبلیغات و بازاریابی سفر، تبلیغات محتواست، خاطرنشان می کند: دیگر تبلیغ هتل، اقامتگاه و آژانس گردشگری به صورت مستقیم مورد توجه قرار نمی گیرد، بلکه اینفلوئنسرهای سفر، با روایتی متفاوت، چرایی اینکه باید این منطقه را دید یا آنکه یک غذا را امتحان کرد به مخاطب نشان می دهند.

 این مدرس گردشگری نقطه ضعف بزرگ گردشگری در خیلی از استان ها را تولید نشدن محتوای جدید و جذاب دانسته و می گوید: حقیقت این است که بسیاری از مردم هنوز هم نمی دانند در کرمانشاه تا چه اندازه جاذبه های دیدنی وجود دارد و البته نباید دنبال مقصر هم گشت، چراکه شخصا بر این باورم که نبود محتوا مقصر ندارد، بلکه هر کس از مسافر گرفته تا اینفلوئنسر، رسانه و بدنه صنعت گردشگری، اقامتگاه های بوم گردی و راهنمایان گردشگری باید نقش خود را در تولید محتوا ایفا کنند.

 وی معتقد است اگر مردم بدانند یک منطقه چقدر جاذبه گردشگری دارد، به طور قطع به آنجا سفر می کنند و این هدف محقق نمی شود، مگر آنکه محتوای مناسب در معرفی جاذبه ها تولید شود.

 

 در زمان اعلام برگزاری تور آشناسازی با کرمانشاه، یکی از اصلی ترین نگرانی ها، رعایت پر وتکل های بهداشتی بود و اینکه آیا این سفر در این زمان کار درستی بوده است یا نه؟

اما متولیان اجرای فم تور حتی برای این بخش هم چاره اندیشی کرده بودند و ارائه پک های بهداشتی شامل ماسک، الکل، دستکش و ژل های بهداشتی از ابتدای حضور مهمانان فم​تور کرمانشاه در کنار ارائه اتاق های تک نفره، بخشی از اقدامات صورت گرفته برای اجرای فم​تور بود. اتفاقی که می تواند در هر رویداد گردشگری توسط تورهای برگزارکننده سفر برای مسافران اجرا شود و درباره اش آموزش های لازم هم ارائه شود.d