به گزارش پایگاه اطلاع رسانی مرکز گردشگری علمی-فرهنگی دانشجویان ایران(ISTTA) به نقل از دنیای اقتصاد، در آوریل سال ۱۶۲۲ سپاه ایران به رهبری امام قلی خان جزیره هرمز را از بزرگ‌ترین امپراتور قرن باز پس گرفت و جایگاه خود را در جهان در فهرست ابرقدرت‌های قرن شانزدهم ثبت کرد. انگلیسی‌ها نیز ۴ کشتی خود را با خدمه فنی در اختیار ارتش امام قلی خان گذاشتند. آلبوکرک (پرتغالی) اعتقاد داشت هرکشوری که سه نقطه مالاگا، عدن و هرمز را در اختیار داشته باشد بر تجارت دنیا حاکم خواهد بود. اهمیت هرمز آنقدر بود که استعمارگران انگلیسی را نیز به طمع انداخته بود. به‌دلیل شکایت‌های ایرانیان گمبرون از جسارت و تجاوزات پرتغالی‌ها، سپاه ایران قصد تنبیه پرتغالی‌ها در خلیج فارس را کرد و نه تنها جزیره هرمز را آزاد کرد، بلکه پرتغالی‌ها مجبور شدند تا مومباسا درکنیا عقب‌نشینی کنند و این شکست، شکست‌های پی‌در‌پی پرتغال در شرق آفریقا را به دنبال داشت و با حمایت ایران، امام مسقط موفق شد قلعه عظیم مومباسا را در جنگ خونینی که به جنگ صلیبی مومباسا معروف است تصرف کند. ایران تا سال ۱۸۲۰ پرچمدار تمام خلیج فارس و دریای عمان و بحر فارس (مکران) شد. انگلیسی‌ها از شکست پرتغال خرسند بودند و به قدرت ایران اعتراف داشتند و ایران را تنها رقیب قدرتمند عثمانی‌ها می‌دانستند. انگلیس در عهدنامه مجمل ۱۸۰۹ و عهدنامه مفصل ۱۸۱۲ حاکمیت ایران را بر کل خلیج‌فارس به رسمیت شناخت، در حالی‌ که انگلیس خود به‌عنوان ابرقدرت جهان ظهور می‌کرد.

دکتر محمد عجم، که در زمینه مطالعات مربوط به تاریخ خلیج فارس صاحب نظر است در مقاله‌ای نوشته است: در مـتون تمامي قراردادهاي چند قرن گذشته كه بين دولت‌هاي عربي منطقه يا بين كشورهاي اروپايي و كشـورهاي مـنطقه مـنعقد شـده اسـت هر جا نامي از پهنه آبي جنوب ايران به میان آمده است با نام خلـيج فـارس همـراه بوده است. از سال ١٥٠٧ تا ١٩٦٠ در تمامي قراردادها و معاهده‌هايي كه پرتغالي‌ها، اسـپانيايي‌ها، انگليسي‌ها، هلندي‌ها، فرانسوي‌ها،بلژيكي‌ها، روس‌ها و آلماني‌ها با دولت ايران يا هر كشور يـا پديده سياسي يا امراي تحت الحمايه خود در منطقه امضا کرده‌اند، در زبان‌هاي مختلف واژه‌هاي مـترادف بـا خلـيج فارس به كار برده‌اند. حداقل در ١٠ مورد از اين‌گونه قراردادها كه ميان كشورهايي همانند كويـت، عربسـتان، عثمانـي، عمـان و امـارات متصالحه منعقد شده هم به زبان عربي و هم انگليسي خليج فارس به كار رفته است.