در گوشه اي از شهر مقدس قم در لا به لاي كوچه هاي تنگ و باريك جنوب قم كه قبلا مركز اين شهر بوده است, از دور گنبد آجري عظيم توجه انسان را به خود جلب مي كند كه نمايان گر مسجدي با عظمت و قديمي است. مسجد جامع عتيق و تاريخي قم مجموعه اي از بناهاي چند عصر و دوره بوده و داراي مقصوره و گنبدي باستاني و ايواني قديمي با دو گوشواره و سه شبستان و زيرزمين و ايوان و صحن و سردر ورودي است. اين مسجد به بيان مرحوم صنيع الدوله در كتاب مرات البلدان در نيمه دوم قرن سوم ساخته شده است. مسجد جامع قم از بناهاي قديمي شهراست كه باني آن معلوم نيست اما در كتاب گنجينه آثار قم آمده است كه باني اين مسجد و مدرسه روبه روي آن كه جاني خان نام دارد سلطان جاني خان پادشاه تا تار تركستان است و تاريخ بناي آن هم سال 755 بوده است.