آب و هوای سرزمين گيلان به معتدل خزری شهرت دارد. كوهستان تالش با جهت شمالی - جنوبی و كوهستان البرز با امتداد باختری - خاوری، مانند سدی از عبور بخار آب دريای مازندران و بادهای مرطوب شمال باختری به داخل جلوگيری می‌كند و به علت ارتفاع زياد موجب بارندگی‌های فراوان در اين استان می‌شود. تبخير فراوان دريای مازندران ضمن افزايش رطوبت هوا به تعديل دمای هوا در تابستان و كاهش آن در زمستان به ويژه در نواحی جلگه‌ای نزديک به دريا كمک می‌كند. آب و هوای دشت گيلان با وجود قرار گرفتن در حد فاصل چند منطقه با ساختار های آب و هوايی مختلف هم چون معتدل بری، زير استوايی خشک، و مديترانه ای، خود دارای ساختار مديترانه ای است كه از يک نواختی خاصی نيز برخوردار است. اين يک نواختی حتا در موقعيت های كاملا مختلف (مانند آستانه در رشت و قلعه رود خان در كوهستان) به چشم می خورد. درجه حرارات متوسط در گرم ترين ماه های سال (تير و مرداد) حدود 25 درجه و در سردترين ماه سال (بهمن) نزديک به 9 درجه سانتی گراد است. تغييرات درجه حرارت متوسط روزانه در گيلان چندان زياد نبوده و از 10 درجه سانتی گراد تجاوز نمی كند. در گيلان بادها غالبا تابع شكل پستی و بلندی و يا جهت ساحل هستند. از اين روی آن ها را باد كوهستان، باد دريا و باد خشكی می نامند. بادهای شديد و حتا متوسط تقريبا نادرند. ميزان بارندگی در استان گيلان به بادهای مرطوبی بستگی دارد كه در زمستان از شمال باختر، در بهار از خاور و در تابستان و پاييز از باختر می وزند. اين بادها، هوای مرطوب دريا را به سوی جلگه گيلان می رانند. اين توده های هوايی بر اثر برخورد با توده های هوای مرطوبی كه از سوی دريای مديترانه به سوی فضای دريای مازندران می آيند، موجب بارندگی های فراوان و طولانی می شوند.