سه شنبه 15 دی 1394
بازدید:
2649
به گزارش روابط عمومی مرکز گردشگری علمی-فرهنگی دانشجویان ایران(ISTTA)، اردوی کویر مرنجاب با حضور 35 نفر از اعضای هیئت علمی و پژوهشگران ( در رشته های کیهان شناسی و اختر فیزیک) و دانشجویان دختر دانشگاه های استان تهران در رشته های اختر فیزیک، هوا- فضا، مهندسی کیهان شناسی، علوم پایه، مهندسی صنایع، کامپیوتر، عمران، فلسفه و علوم قرآنی و حدیث در مقاطع تحصیلی دکتری، کارشناسی ارشد و سال آخر کارشناسی به همت معاونت فرهنگی دانشگاه الزهرا و مرکز گرذدشگری علمی-فرهنگی دانشجویان ایران برگزار شد.
این اردو با همراهی مسئول علمی گروه در بخش کویر نوردی آقای احمد کریمی کارشناس ارشد ژئومورفولوژی برگزار شد که در طی مسیر ضمن ارائه توضیحات کامل در خصوص بیابان ها و کویرهای ایران و تفاوت های میان آنها، پوشش گیاهی و جانوری موجود در مسیر را به شرکت کنندگان معرفی نمودند.
در این برنامه ابتدا کارگاه آموزشی " آشنایی با سیستم های ستاره ای " توسط آقای دکتر محمد تقی میرترابی عضو هیات علمی دانشگاه در رشته اختر فیزیک برگزار گردید، طی این کارگاه در خصوص ساز و کار ستاره خورشید، چگونگی پیدایش منظومه شمسی، مشخصات فیزیکی هر کدام سیاره های آن ، چگونگی به وجود آمدن حیات روی سیاره زمین و تدوام آن به شکل امروزی، معرفی انواع کهکشان، تولید شهاب سنگ ها و بارش شهابی و... آموزش داده شد. در ادامه استاد کاظم کوکرم عضو هیات تحریریه ماهنامه نجوم و مدرس دانشگاه کارگاه آموزشی "راهنمای رصد در شب" پیرامون کلیات نجوم، آشنایی با سیارات و قمرهایی که احتمال حضور حیات در آنها می رود و همچنین سفر مجازی در کهکشان راه شیری و آشنایی با ابعاد و مقیاس ها در کیهان را ارائه نمودند. پس از پاسخ به پرسش های دانشجویان، بخش عملی رصد ستارگان و اجرام آسمانی از ساعت 24 تا اذان صبح اجرا گردید. این برنامه با نصب 3 تلسکوپ در محوطه کمپ اقامتی در منطقه کویر مرنجاب با آموزش نقشه خوانی آغاز شد. پس از نقشه خوانی با نحوه پیدا کردن صورت فلکی های ذات الکرسی، قیفاووس و .... در آسمان آشنا شده و با استفاده از تلسکوپ ها سیاره مشتری و ابر ماژلانی ها و... را مشاهده نمودند.
بخش دوم برنامه کویر نوردی در کویر مرنجاب در صبح روز بعد آغاز شد. طی این بخش دانشجویان ضمن کویر نوردی در تل ماسه های بزرگ شنی کویر مرنجاب با سیستم گیاهی و جانوری خاص این منطقه از نزدیک آشنا شدند.
ضمنا برگزاری سه مسابقه از بخش های جانبی این اردوی دو روزه بود که یکی از مسابقات اختصاص به مطالب ارائه شده توسط آقای کریمی در مورد ویژگی های کویر و بیابان بود.
پوشش گیاهی:
پوشش گیاهی مرنجاب عمدتا پوشیده از گیاهان شور پسند همچون گز، تاق، ارته، اسکنبیل، قیچ، دم گاوی و ... است که عموما توسط منابع طبیعی جهت جلوگیری از فرسایش خاک و مهار بیابان زایی احیا گردیده اند. در زمان صفویه این منطقه دارای پوشش گیاهی بسیار متراکم و غنی از جنگل های تاق بوده است که عموما جهت مصارف خانگی و یا پختن کاشی و آجرهای مساجد و پل های اصفهان قطع گردیده اند.
شکل شاخه های درخت "ارته" شکسته و مانند شاخ گوزن است و تا 5 متر نیز قامت دارند اما درختان گز و تاق که ظاهرا از یک جنس هستند دارای شاخه های مستقیم با دو جهت رشد مخالف هستند. درواقع رشد درخت "گز" عمودپیماست و تا هفت متر قد میکشد اما درخت "تاق" روی زمین پخش می شود و دایره وار در هر جهت رشد میکند.
پوشش جانوری:
پوشش جانوری منطقه به دلیل وجود آب و غذای فراوان بسیار غنی است . از جمله این تنوع زیستی می توان به گرگ , شغال , کفتار , روباه شنی , گربه شنی , بزمجه , لاسرتا , انواع مارمولک های گکو و آگاما, انواع مار , عقرب سیاه و طلایی , تیهو , عقاب ,هوبره، شاهین و ... اشاره کرد .
دریاچه نمک:
در ادامه مسیر مرنجاب پس از طی مسافتی در حدود 35 کیلومتر از جاده خاکی به دریاچه نمک میرسد. زمین این دریاچه پوشیده از رسوبات نمک است که بر اثر انباشته شدن سیلاب ها و آب های سطحی در طول قرن ها پدید آمده است . عمق نمک این دریاچه بین 5 تا 54 متر متغیر است که توسط لایه های خاک رس از یکدیگر جدا شده اند و بر روی حجم وسیعی از آب های زیرزمینی شور شناور است. با هر بار بارش و تبخیر آب در این دریاچه , نمک های موجود کرت بندی های زیبایی به شکل پلی گن تشکیل می دهند که دیدن مناظر آن خالی از لطف نیست. دریاچه نمک آران در اکثر ماه های سال خشک و پوشیده از نمک است . در ماه های بارندگی ارتفاع آب این دریاچه در بعضی از مناطق به 2 سانتی متر میرسد ولی پس از تابش خورشید به سرعت تبخیر می شود . رودهای مهمی که به این دریاچه وارد می شوند عبارتند از: رود شور، رود کرج، جاجرود، حبله رود و قره سو.
زمین های اطراف این دریاچه باتلاقی می باشند که وسعت باتلاق ها در منطقه غرب دریاچه به مراتب وسیعتر از مناطق دیگر آن است . درياچه نمک يکي ازغني ترين معادن و منابع عظيم توليد منيزيم به شمار مي آيد که از نمک موجود در اين منطقه برای مصارف صنعتي استفاده می گردد.