استان هرمزگان در جنوب ايران در كنار درياي عمان و خليج فارس واقع شده و شمال تنگه هرمز در 25 درجه و 34 دقيقه تا 28 درجه و 57 دقيقه ی پهنای جغرافيايی و 52 درجه و 41 دقيقه تا 59 درجه و 15 دقيقه ی درازای خاوری نسبت به نيم روز گرينويچ قرار دارد. اين استان از سوی شمال به استان کرمان، از خاور به استان های سيستان و بلوچستان و کرمان، از باختر به استان های فارس و بوشهر و از جنوب به دريای عمان و خليج فارس محدود است. تنگه هرمز يكی از حساس ترين و حياتی ترين گذرگاه های آبی عصر حاضر؛ در قلمرو سياسی استان هرمزگان قرار دارد. اين تنگه هلالی شكل 187 كيلومتر درازا دارد. عمق تنگه هرمز به دليل شيب تند كف آن از قسمت شمال به جنوب متغيير است. به طوری كه در نزديكی جزيره لارک در حدود 36 متر و در ساحل جنوبی نزديك شبه جزيره مسندام 180 متر است. هم چنين 14 جزيره کوچک و بزرگ به نام های ابوموسی، بنی فرور، تنب بزرگ، تنب کوچک، سيری، شتور، كيش، اردن، قشم، لاوان، لارك، هرمز، هندورابی، و هنگام در محدوده آب های ساحلی اين استان قرار دارند. براساس سرشماری سال 1390 جمعیت این استان 1578183 نفر برآورد شده است. بر اساس آخرين تقسيمات كشوری شهرستان های استان هرمزگان عبارتند از: ابوموسی، بستك, بشاگرد، بندرعباس، بندر لنگه، پارسیان، جاسك، حاجی آباد، خمیر، رودان (دهبارز)، سیرک، قشم، ميناب .
راه هاي دسترسي به استان هرمزگان عبارتند از:
- راه های زمينی استان هرمزگان، شامل راه شوسه و راه آهن است. راه شوسه، شامل راه اصلی، راه فرعی و راه روستايی است.
- راه اصلی شوسه در استان هرمزگان، راه بندرعباس به تهران است که از طريق اين راه، بندرعباس به تمامی نقاط کشور می پيوندد. اين راه محور اصلی ارتباطی استان و از پر رفت و آمد ترين شبکه های ارتباطی کشور، به ويژه در حمل ونقل بار با وسايط نقليه سنگين به شمار ميرود.
- راه های فرعی هرمزگان، عبارتند از: سياهو، خوش هنگام، جاسک، جگين، گاوبندی دريا، بندر چارک، جايين احمدی، لنگه، گاوبندی، ستاق، مقام، گهره.
- راه های شنی بين آبادی های استان است، که پل های آن با لوله و آب نما ساخته شده اند و هم چنين راه های مال رو که با گريدرزنی و شن ريزی ساخته شده اند، مانند راه های روستايی بشاگرد.
- دو خط آهن تازه تأسيس بندرعباس – بافق و مشهد – سرخس، راه آهن ايران را به شبکه خط آهن آسيای مرکزی، پيوند می دهد. ازهمين مسيرها است، که کالاها بايد به روسيه يا از باختر به اروپا ارسال شوند. راه آهن بندرعباس، در راه روهای ترانزيتی (گذری) راه آهن جمهوری اسلامی ايران، دارای جايگاه ويژه ای است.
راه آهن بندرعباس - سرخس – بندرعباس. مسير: بندرعباس، سيرجان، بافق، يزد، قم، تهران، شاهرود، فريمان ( مشهد)، سرخس و برعکس، با درازای خط 2 هزار و 540 کيلومتر و گنجايش حمل و نقل سه ميليون تن بار در سال.
- راه روی بندرعباس – بندرهای شمال (ترکمن – اميرآباد)، بندرعباس. مسير: بندرعباس، بافق، يزد، تهران، گرمسار، قايم شهر، بندر اميرآباد و يا ترکمن و برعکس، با درازای خط يک هزار و 878 کيلومتر و يک هزار و 947 کيلومتر و گنجايش حمل يک ميليون تن بار در سال.
- راه روی بندرعباس – رازی – بندرعباس. مسير: بندرعباس، سيرجان، بافق، يزد، تهران، تبريز، رازی و برعکس، با درازای خط 2 هزار و 446 کيلومتر و گنجايش حمل بار دو ميليون تن در سال.
- راه روی بندرعباس، جلفا، بندرعباس. مسير: بندرعباس، سيرجان، بافق، يزد، تهران، تبريز، جلفا و برعکس، با درازای 2 هزار و 470 کيلومتر با گنجايش حمل بار دو ميليون تن در سال.
- راه روی بندرعباس، لطف آباد، بندرعباس. مسير: بندرعباس، بافق، تهران، مشهد، لطف آباد و برعکس، به درازای 2 هزار و 665 کيلومتر و گنجايش سه ميليون تن در سال.
- به طور کلی ارتباطات و حمل ونقل د ر استان هرمزگان با توجه به وجود بندرها و اسکله های بزرگ و ورود و خروج کالا از اين استان، در شبکه حمل ونقل کشوری و ارتباطی دارای اهميت بسيار است.
- حمل و نقل هوايی استان هرمزگان از طريق فرودگاه بندرعباس و فرودگاهای ديگر، از جمله فرودگاه کيش، قشم، لنگه، . . . اين استان انجام می شود.
از طريق بندرهای استان هرمزگان، حمل و نقل بار و مسافر به جزيره های ايران در خليج فارس و شيخ نشين ها و ديگر کشورها انجام می گيرد، و کالاها از طريق همين بندرها، به ويژه بندرعباس، بندر شهيد رجايی و بندر شهيد باهنر، . . . وارد يا صادر می شود. مهم ترين بندراستان هرمزگان، بندرعباس است. ساير بندرها، عبارتند از: لنگه، جاسک، خمير، سيريک، معلم، کنگ، کوهستک، چارک، تياب، بستانو، گچين، مغان (مغوييه)، بونجی، بريزک، . . . روزانه بيش از يک هزار کاميون وارد بندرعباس می شوند تا کالاهای گوناگون بخش کشاورزی، صنايع و مصالح ساختمانی را حمل کنند.
اسکله چوبی با استخوان بندی آهنی بندرعباس، در سال 1318 هـ . ش، به درازای 185 متر و پهنای 20/4 متر برای حمل و نقل و داد و ستدهای مرزی، در بندرعباس ساخته شد. بعدها ضمن بررسی جايگاه اين بندر و نياز بسيار به گسترش آن، در سال 1334 هـ. ش، محل مناسبی در 8 کيلومتری باختر شهر بندرعباس، يعنی محل کنونی اسکله ها و تأسيسات بندر پيشين، انتخاب شد و در آبان 1346 هـ . ش، تأ سيسات و اسکله های شماره 1 تا 7، اسکله صدور سنگ دلفين، اسکله «شرکت نفت دلفين» و اسکله و بندر «شهيد رجايی» در بندرعباس به بهره برداری رسيد. اين بندر گنجايش پهلو گرفتن هم زمان 7- 8 کشتی را تا ظرفيت 30 هزار تن داراست.
بندر شهيد رجايی، با پهنه ای حدود 25 کيلومترمربع، در حدود 30 کيلومتری باختر شهر بندرعباس قرار دارد. مجتمع بزرگ اين بندر، در سال 1363 هـ . ش، گشايش يافت و يکی از بندرهای بزرگ خاورميانه به شمار می رود. . اين بندر به لحاظ دارا بودن ترمينال های گوناگون و تأسيسات بسيار، بندری کامل و مدرن است و دارای يک حوضچه اصلی گردش و سه حوضچه برای پهلوگيری کشتی ها است. ترمينال های بندر شهيد رجايی، عبارتند از: ترمينال کانتينر شماره يک، کانتينر اصلی، کالای عمومی، کالای ويژه، غلات، تخليه روغن مايع، تأسيسات پهلوگيری کشتی ها، ترمينال نفتی، ترمينال کشتی های لش. ترمينال نفتی اسکله، 2 کشتی 70 هزارتنی را در يک زمان می تواند بپذيرد. تمامی اسکله ها مجهز به تأسيسات آب، برق، سوخت و تلفن است و کشتی ها می توانند از اين تسهيلات استفاده کنند. درازای موج شکن ها، در اين بندر 7 هزار متر است و تا انتهای موج شکن ها و شاخه های فرعی آن ها دارای جاده ماشين رو است. بندر شهيد رجايی دارای يازده انبار سرپوشيده نگاهداری کالا، هر يک به پهنه 9 هزار متر مربع است. آب مورد نياز بندر و کشتی ها با 3 دستگاه آب شيرين کن تأمين می شود. برق بندر از نيروگاه گازی بندرعباس تأمين می شود و خود بندر نيز دارای نيروگاه برق اضطراری است.
در خاور بندر شهيد رجايی، بندرگاه ترافيک کرانه ای و ماهی گيری قرار دارند، که دارای موج شکن، شامل 2 شاخه اصلی و 2 شاخه فرعی و بندرگاه کرانه ای، دارای 1173 متر اسکله و دروازه ورود و خروج ويژه است. بندرشهيد رجايی با راه آسفالته به ديگر نقاط کشور می پيوندد. به علاوه از راه آهن بافق - بندرعباس، می تواند کار کالا رسانی را انجام دهد. برای اين منظور 19 کيلومتر خط آهن در بندر ساخته شده است که به راه آهن بافق - بندرعباس می پيوندد.